Vísir.is - Vitað um börn og ungmenni sem eru flutt til landsins á fölskum forsendum
´Kristjana Björg Guðbrandsdóttir og Viktoría Hermannsdóttir skrifa:
Hjá Útlendingastofnun hefur vaknað grunur um að börn séu flutt hingað til lands á fölskum forsendum. Eða að þeir aðilar sem börnum er ætlað að búa hjá hafi ekki yfir þeim lögformlega forsjá. Alda Hrönn Jóhannsdóttir, aðstoðarlögreglustjóri lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu, segir lögregluna hafa rannsakað mansal þar sem grunuð fórnarlömb voru undir lögaldri.
Alda nefnir að fórnarlamb í mansalsmáli frá árinu 2009 hafi aðeins verið sautján ára gömul þegar hún kom fyrst til landsins. „Að öðru leyti hefur ekki verið haldin nein tölfræði í málaflokknum utan þessa árs og því erfitt að festa hendur á fjölda. En já, það er grunur um þetta, bæði varðandi hagnýtingu í vændi og eins vinnumansal.“
Í skýrslu bandaríska utanríkisráðuneytisins um mansal sem kom út í júlí eru íslensk stjórnvöld gagnrýnd fyrir lítinn stuðning við málaflokkinn. Tekið er fram í skýrslunni að hér á landi skorti þjálfun til þess að greina mansal í hópi vegalausra barna og hælisleitenda. Þá skorti sérhæfða þjónustu til barna og karla sem eru grunuð fórnarlömb mansals.
Fólk getur hafnað DNA-greiningu Þorsteinn Gunnarsson hjá Útlendingastofnun segir lögreglu og barnaverndaryfirvöldum gert viðvart þegar grunur vaknar um að vegalaus börn séu flutt til landsins án fjölskyldutengsla. Stofnunin sjálf getur kallað fólk í viðtal og óskað eftir rannsóknum á erfðaefni til að sýna fram á skyldleika. Fólki er hins vegar ekki skylt að gangast undir slík próf og getur hafnað slíkri beiðni. Í þeim tilfellum þarf lögregla að fylgja eftir óskum um DNA-greiningu.
„Útlendingastofnun hefur haft samband við lögreglu og barnaverndaryfirvöld þegar stofnunina grunar að aðstæður barns séu ekki eins og framlögð gögn bera með sér. Jafnframt þegar börn eru vegalaus, þ.e. án forsjáraðila. Útlendingastofnun hefur jafnframt kallað fólk í viðtöl og óskað eftir rannsóknum á erfðaefni til að sýna fram á skyldleika.“
Röngum gögnum framvísað til að hjálpa börnum
Þorsteinn segir ekki hafa verið staðfest í neinu máli að börn hafi verið flutt til landsins til nýtingar af einhverju tagi. Hins vegar hafi verið staðfest að börn hafi verið flutt til landsins á grundvelli rangra upplýsinga. Til dæmis rangra forsjárgagna eða fæðingarvottorða. Þá segir hann að það hafi komið upp mál þar sem ljóst sé að gripið hefur verið til þessara ráða til að bjarga börnum úr erfiðum aðstæðum.
„Ekki er alltaf grunur um misnotkun eða nýtingu á börnunum. Það hafa komið upp mál þar sem aðstæður eru þannig að frekar sé verið að hjálpa börnunum eða verið sé að reyna að komast fram hjá reglum um ættleiðingar. Útlendingastofnun leggur alltaf áherslu á að fullnægjandi gögn þurfa að vera til staðar í öllum málum og sérstaklega í málum barna. Ekki er öruggt að þeir sem hafa lögformlega forsjá yfir barni erlendis hafi gefið samþykki sitt þó að barn dveljist hjá ættingjum hér á landi. Því er afar mikilvægt að fullnægjandi gögn séu alltaf lögð fram í málum barna og að vandað sé til yfirferðar umsókna.“
Barnaverndaryfirvöld fá forsjá barnanna
„Þegar ljóst er að þeir aðilar sem flutt hafa barnið hingað til lands eru ekki með lögformlega forsjá verða barnaverndaryfirvöld að taka forsjána yfir. Útlendingastofnun vísar frá dvalarleyfisumsóknum fyrir börn þegar sá sem leggur fram umsóknina hefur ekki til þess lögformlega heimild. Því er mikilvægt að barnaverndaryfirvöld bregðist skjótt við svo unnt sé að veita börnum í þessari stöðu dvalarleyfi á meðan verið er að vinna í málum þeirra hjá stjórnvöldum.“
Skortur á fræðslu og þjálfun
Mögulegar ástæður þess að börnum er smyglað til landsins
- Örþrifaráð til þess að koma börnum úr erfiðum aðstæðum í heimalandinu
- Ólögleg ættleiðing
- Til þess að selja þau í vændi
- Til þess að nýta þau í vinnu
- Til hagnýtingar í aðrar tegundir mansals; peningaþvætti og fíkniefnainnflutning
*Heimild: Unicef: Understanding the causes of child trafficking as a precondition for prevention
Hvað ef þetta væri einhver þér nákominn?
Fylgdu okkur á Instagram